Aanvullende inspraak vervroeging sluitingstijden kern-Wallengebied

Veelal kennen de zaken nu een sluitingstijd van 03.00 of 04.00 uur. We realiseren ons dat veel ondernemers hierdoor worden gedupeerd en hun bedrijfsvoering en concept onder druk komt te staan. KHN heeft samen met partners voor en achter de schermen een lobby gevoerd. Op 21 december zal de gemeenteraad uiteindelijk een besluit nemen. Op 15 december 2022 staat het op de agenda van commissie Algemene Zaken en heeft KHN de commissieleden aanvullende informatie en argumenten gegeven in de hoop dat het op de voorgestelde manier niet ingevoerd gaat worden. Wordt vervolgd.

Aanvullende reactie KHN

Geachte commissieleden AZ,

Via deze weg maak ik graag van de gelegenheid gebruik u van nadere informatie te voorzien vanuit Koninklijke Horeca Nederland met betrekking tot agendapunt 3 van uw commissievergadering d.d. 15 december 2022. Het gaat hier om het voornemen de Algemene Plaatselijke verordening aan te passen, zodat de openingstijden van de kern-Wallengebied kunnen worden beperkt.

Het is schrijnend te lezen dat er met zo weinig inlevingsvermogen wordt gereageerd op de zienswijze van ons en de BIZ Burgwallen. We kunnen ons er niet aan onttrekken dat het vervroegen van de sluitingstijden een doel op zich lijkt.

Goede nulmetingen ontbreken en doen er blijkbaar niet toe? Als het instrument niet slaagt wordt er nu al aangekondigd dat de maatregelen uitgebreid gaan worden. Wat denkt u wat dit doet met het vertrouwen van ondernemers richting de overheid? Het ontneemt draagvlak om vanuit gezamenlijke inspanningen de uitdagingen te benaderen en een actieve bijdrage te leveren.

Daarnaast kan het niet zijn dat er geen meetbare waarden zijn om het 'slagen of niet slagen' objectief te bepalen; beleid moet SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) zijn en zeker als er een grote groep ondernemers is die hierdoor zwaar wordt gedupeerd. U noemt daarnaast het 'aantal overlastmeldingen' als een te gebruiken waarde, maar dat is onredelijk: dat is namelijk afhankelijk van acties van personen die vaak in staat blijken te zijn onevenredig veel meldingen te doen. Binnen de gemeente is er geen goed registratiesysteem van meldingen waarbij je onderscheid kunt maken omtrent frequentie van dezelfde meldingen.

De impact op ondernemingen wordt onderschat. Er is geen aandacht voor de rechtspositie van de ondernemers. De bestaande rechtspositie mag niet worden aangetast uit oogpunt van o.a. rechtszekerheid en rechtsgelijkheid. We willen nogmaals benadrukken dat de maatregel zware gevolgen heeft voor ondernemers en de nodige bezwaarprocedures en claims tot gevolg hebben als het college de plannen in deze vorm voortzet.

Jarenlang is het gebied gekenmerkt als een uitgaansgebied en daar worden nu beperkingen in openingstijden voorgesteld die minder zijn dan in een reguliere straat met gemengde functies in de stadsdelen buiten het Centrum. Zelfs in veel woonwijken kennen we een ruimer regime met openingstijden.

De politiecapaciteit is in de praktijk minder dan ooit tevoren en aanzienlijk minder dan in de kleinere en minder complexe uitgaansgebieden Rembrandt- en Leidsepleinbuurt. In theorie is het op niveau, maar als u doorvraagt kan niemand ontkennen dat het in de praktijk anders is. Vooral in de avonden en nacht staat de inzet onder druk. Ook vernemen we dat er steeds minder interesse is van agenten om nog te werken in dit gebied, vanwege de vele problematieken en risico’s die het werk met zich meebrengt. Er zijn grote aantallen, vaak gewapende drugsdealers, criminelen, verwarde personen, verslaafden en niet gedocumenteerde migranten in het gebied waar nog steeds maar weinig grip op lijkt te zijn.

In de avond en nachtelijke uren is er zeer beperkte inzet van handhavers. Tot max 01.30 uur aanwezig, maar vaak al eerder vertrokken en zeker uit de kern-Wallengebied. Het is extra schrijnend te lezen dat de vervroeging van sluitingstijden zijn bedoeld om meer rust voor bewoners te creëren in de nachtelijke uren als we zien dat de politie vanaf 02.00 uur nog nauwelijks aanwezig is in het kern-Wallengebied, omdat daar geen aanleiding toe is. We hebben in dit gebied nu enkele weken geëxperimenteerd met de inzet van de nieuwe type hosts (gelijkwaardig als in de Leidsepleinbuurt) en ook zij bevestigen dat hun inzet in de kern-Wallengebied waar de beperking van openingstijden moet gaan gelden, na 02.00 uur niet nodig is. Er zijn diverse patrouilles gedaan en dit gebied is na 02.00 uur erg rustig. Een vervroeging van de sluitingstijd zal eerder leiden tot grotere groepen mensen tegelijk op straat, omdat het aantal gasten groter is op dit relatief vroege uur in de nacht. Het argument dat een zogenaamde venstertijd vanaf 01.00 uur waarbij er geen nieuwe gasten meer toegelaten zullen worden zal leiden tot een geleidelijk vertrek van gasten is gestoeld op een theoretische benadering die niet overeenkomt met ervaringen uit de praktijk in andere steden. Vanuit KHN en ook vanuit het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) hebben we hier de nodige ervaringen mee opgedaan. Een geleidelijk vertrek van gasten met inzet van een venstertijd creëer je niet op een relatief vroeg moment in de nacht maar juist door de sluitingstijd te verlaten of helemaal los te laten. De politie kent ook de ervaring bij het loslaten van sluitingstijden bij zogenaamde 24-uurs zaken en op vele locaties tijdens ADE: incidenten zijn zonder sluitingstijd veel lager dan met vroege sluitingstijden omdat er een meer geleidelijk verloop van gasten naar buiten is. Kortom, voor zowel ondernemers als ook handhaving en politie is dit een capaciteit rovend onderdeel dat vooral meer gedoe op straat op zal leveren.

We lezen in de reactie op de zienswijzen dat de maatregel ook ingegeven lijkt te zijn om een aantal overlast gevende bedrijven aan te kunnen pakken. Het zou veel effectiever zijn om die bekende overlastgevers gericht aan te pakken. Het merendeel van de ondernemers houdt zich aan de regels. Een kleine groep lijkt hiermee de norm te worden voor aanscherping van regels en inzet van instrumenten die veel vragen van de beperkte handhavingscapaciteit. Beperking van openingstijden is een instrument dat op basis van maatwerkvoorschriften aan vergunningen gekoppeld kan worden voor overlast gevende bedrijven. Dat is veel redelijker dan nu meer dan 100 ondernemingen te beperken in hun bedrijfsvoering.

Er is een scala aan instrumenten dat door gebrek aan capaciteit en efficiency, en moeizame samenwerking tussen ketenpartners, niet functioneert. Een venstertijd van 01.00 uur vergt veel capaciteit van handhaving. Er zijn immers nog mensen in de zaak en je moet gaan posten bij bedrijven om na te gaan of er nog iemand wordt binnengelaten tussen een stroom van gasten die ook naar buiten gaan voor vertrek en zich mogelijk nog even ophouden voor de deur. Dat is niet te doen. Die capaciteit is er niet en in de toelichting wordt ook duidelijk aangegeven dat het college het niet wenselijk acht om nog meer capaciteit vrij te spelen om in het Wallengebied in te zetten. Met invoering van een instaptijd op dit vroege uur van de nacht, 01.00 uur, lijkt dat onvermijdelijk of het gaat ten koste van handhaving op andere onderdelen. We kunnen ons niet voorstellen dat het wenselijk is dat de beperkte capaciteit van handhaving de hoogste prioriteit moet krijgen voor deze nieuwe extra arbeidsintensieve maatregel.

Als we echt oplossingen willen voor hoe we de bezoekers in het gebied kunnen sturen en overlast kunnen voorkomen, zullen we op een fundamenteler niveau moeten gaan nadenken over hoe dit gebied er in de toekomst uit moet gaan zien en welke maatregelen nodig zijn gericht op een integrale aanpak. Het grote gebrek aan toezicht en handhaving in de nachtelijke uren, maakt dat straatdealers, criminelen en illegalen de dienst uitmaken in het gebied. Uiteraard is er een gebrek aan capaciteit, maar het gebrek aan instrumenten en een duidelijke aanpak zorgt er ook voor dat er geen mensen meer te vinden zijn die nog in dit gebied willen werken en vooral niet in de avond en nachtelijke uren.

Aangezien u nog moet besluiten of een beperking van de openingstijden een ideaal instrument is verzoeken we u een heroverweging te maken. We hopen dat onze argumenten een rol gaan spelen in uw overwegingen. We zijn altijd bereid u meer inzichten te geven in de praktijk en welke instrumenten en oplossingen beter zijn.