Wat betekent hotelbeddenstop voor hotels in Amsterdam?

De officiele bekendmaking van november 2024 is nu ook onderdeel geworden van het omgevingsplan en zichtbaar in de viewer.

Voor hoteliers die al een vergunning hebben aangevraagd, bijvoorbeeld voor het verbouwen, waarbij wordt aangetoond dat het voorziet in het toevoegen van extra slaapplaatsen, geldt het overgangsrecht. Deze hoteliers hebben naar verwachting al de nodige kosten gemaakt. Hierbij is het verbod uit het voorbereidingsbesluit dus niet van toepassing. Dit overgangsrecht geldt alleen voor slaapplaatsen binnen de bestaande bruto-vloeroppervlakte van het hotel.

KHN heeft op basis van het besluit opheldering gevraagd over deze regeling en de impact voor bestaande bedrijven. In veel gevallen staat er in de omgevingsvergunning geen registratie van het aantal bedden en is er ook geen registratie van bedden op een andere wijze bekend bij de gemeente. Lees hier de brief met nadere vragen die we het college hebben gesteld en onderstaand de reactie van wethouder Mbarki.

Beste lezer,

Als reactie op bijgevoegde brief hierbij de reactie namens wethouder Mbarki:

Inleiding
Met het voorbereidingsbesluit bevriest het college de huidige overnachtingscapaciteit in bestaande hotels. Concreet is het nu verboden om zonder omgevingsvergunning het bestaande aantal slaapplaatsen in een bestaand hotel te vergroten. Het zwaarwegend belang om de leefbaarheid in de stad te beschermen wordt hierin meegenomen. Met het Hotelbeleid 2024 heeft het college een stop gezet op de bouw van nieuwe hotels. Het voorbereidingsbesluit bouwt hierop voort. Het uitgangspunt is: er komt geen bed meer bij. Door dit besluit is het per direct verboden om bijvoorbeeld in hotels tijdens een renovatie slaapplaatsen bij te voegen of om meer (stapel)bedden of zogenaamde sleeping pods in bestaande kamers bij te plussen. Ook bij de nog te realiseren hotels (in de zogenaamde pijplijn) krijgt het college de bevoegdheid om het aantal slaapplaatsen vast te leggen, met vergunnings- of maatwerkvoorschriften.

Registratie en controle
U vraagt zich af hoe de gemeente voornemens is het voorbereidingsbesluit te handhaven en controles uit te voeren. Voor hoteliers is van belang dat zij zelf de gegevens hebben over het aantal slaapplaatsen dat zij op de peildatum hadden. Als peildatum wordt de datum van inwerkingtreding van het voorbereidingsbesluit gehanteerd. Dit is 28 november 2024. Mocht voor een bepaald hotel twijfels bestaan over het aantal slaapplaatsen op de peildatum, dan kan het bevoegd gezag toezichtsbevoegdheden inzetten om het aantal vast te stellen. Bij het vergroten van het aantal slaapplaatsen is voortaan een omgevingsvergunning verplicht. Bij overtredingen van het voorbereidingsbesluit zal de gemeente overgaan op handhaven.

Flexibiliteit voor o.a. gezinnen
U verzoekt ons het flexibele gebruik van hotelkamers voor bijvoorbeeld gezinnen te waarborgen. Het gaat dan om het plaatsen van een of twee extra bedden of het gebruik van een slaapbank. Slaapplaatsen kunnen bedden zijn, maar ook slaapbanken. Doorslaggevend is of de slaapplaats een structureel karakter heeft. Bijzetbedden hebben een incidenteel karakter en tellen dus niet mee bij het bepalen van de overnachtingscapaciteit.

Verbouwingen zonder vergunning
U geeft aan dat bij interne verbouwingen waarvoor geen omgevingsvergunning vereist is, er ook geen sprake is van registratie van het aantal bedden. Dit is juist, zolang het aantal slaapplaatsen gelijk blijft. Het is dus bijvoorbeeld toegestaan een vierpersoonskamer op te splitsen in twee tweepersoonskamers. Het aantal slaapplaatsen blijft namelijk vier. Mocht het aantal slaapplaatsen toch toenemen, dan is wel een omgevingsvergunning vereist.

Aanpak vakantie verhuur
Toeristische verhuur van woningen via platforms als Airbnb is ook in Amsterdam een bekend fenomeen. Vanaf 2014 heeft de gemeente meerdere regels ingesteld om verhuur van woonruimte aan toeristen te beperken. Zo mag in Amsterdam een bewoner zijn woning voor maximaal dertig nachten per jaar verhuren aan maximaal vier personen. Daar is een vergunning voor nodig, een registratienummer en de verhuringen moeten gemeld worden. Ook het houden van een Bed en Breakfast is een strenge regels onderhevig en begrensd via wijkquota. Om meer woningen beschikbaar te houden voor bewoning en overlast te helpen voorkomen zijn de wijkquota voor B &B per 1 januari 2024 met 30 procent verlaagd. En in 2025 stelt het college een Escalatieladder vakantieverhuur vast waarin kortgezegd staat bij welke omvang van vakantieverhuur en overlast de regels worden aangescherpt.

Daarnaast zet Amsterdam al jaren fors in op het stoppen van illegale toeristische verhuur. Elk jaar rapporteert het college aan de gemeenteraad over handhavingsresultaten waaronder op toeristische verhuur, zie hier de brief over de handhavingsresultaten van 2023 met bijlage.

We zien dat het aantal overnachtingen in woningen via Airbnb na 2019 is afgenomen. In 2019 waren het er ongeveer 2,3 miljoen en in 2023 ongeveer 1,1 miljoen. Na de restricties die golden vanwege de coronapandemie is het aantal overnachtingen in 2023 in woningen toegenomen, maar niet terug naar het niveau van voor de pandemie. Dit terwijl de algemene toerismecijfers in Amsterdam wel weer terug zijn gekeerd naar het pre-coronaniveau. Dit is te zien in de publicatie Toerisme MRA 2022-2023, gepubliceerd door O&S (O&S, 2024b).

De directie VTH staat er verder voor open om in persoon met vertegenwoordigers van KHN bijeen te komen en toelichting te geven. Mocht hier behoefte aan zijn dan horen wij dit graag.