Horecaondernemers hebben er moeite mee dat de gastvrijheidsbranche wordt gebruikt als politiek drukmiddel. Terwijl heel Nederland afscheid neemt van de 1,5 meter samenleving, krijgt de horeca vanaf zaterdag juist extra restricties opgelegd. Vanaf 25 september moet niet alleen een coronapas én identiteitsbewijs worden gecontroleerd, ook de sluitingstijd voor de horeca blijft 00.00 uur. Het is niet alleen onuitvoerbaar maar de maatregelen hakken er financieel flink in bij een sector die net weer een beetje aan het opkrabbelen is, zo blijkt uit de meest recente KHN-ledenenquête. Horecaondernemers worden ongevraagd het middelpunt van een maatschappelijke discussie met alle gevolgen van dien: bedreigingen, annuleringen, omzetproblemen, extra personeelskosten en – uitdagingen. Na ruim anderhalf jaar ondernemen volgens strikte regels en het stopzetten van de steun, is dit te veel gevraagd. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vraagt het kabinet om begrip voor de benarde situatie van de horeca en handhaving die daar recht aan doet. Bovendien moet de overheid zorgen voor voldoende testcapaciteit en een versnelling in het proces van papieren QR-codes en het voortzetten van de steunmaatregelen per 1 oktober.
Uit de meest recente KHN-ledenenquête blijkt dat het draagvlak onder horecaondernemers voor de restricties tot een dieptepunt is gedaald. 41% van de horecaondernemers geeft aan dat het niet haar taak is het coronatoegangsbewijs (CTB) te controleren, 21% heeft nog niet besloten om het wel of niet te controleren. Burgemeesters hebben recentelijk aangegeven niet actief te gaan handhaven, maar lijken door het kabinet toch onder druk gezet om dit wel te gaan doen.
Nu het eindelijk weer kan, wil de horeca alle gasten weer vol enthousiasme verwelkomen. Maar het kabinet gooit opnieuw roet in het eten: geen steun per 1 oktober, maar wel een verlenging van de sluitingstijd én nieuwe extra maatregelen voor de horeca vanaf 25 september. Uit de meest recente KHN-ledenenquête blijkt dat ruim 80% van de horecaondernemers de invoering van het coronatoegangsbewijs een slecht plan vindt. Het zorgt voor een verstoorde verhouding in de rol van de ondernemer en de eigen verantwoordelijkheid van de gast. De controle komt eigenlijk volledig bij ondernemers te liggen, terwijl de staat hiervoor verantwoordelijk zou moeten zijn.
Ook veel gasten zijn not amused en dit merken ondernemers ook. Sinds de aankondiging ontvangen horecazaken veel vragen of ze wel of geen coronatoegangsbewijzen inzetten. Het lijkt alsof de gast denkt dat ondernemers een keuze hebben. Een kwart van de ondernemers geeft aan dat zij naar aanleiding van de aangekondigde maatregelen al annuleringen hebben ontvangen. Nog veel erger is dat 13% van de ondernemers te maken heeft gekregen met dreigementen of negatieve recensies omdat zij hebben aangeven de controle te gaan uitvoeren. Meer dan 56% van de ondernemers verwacht dan ook dat de omzet verder zal dalen door de maatregelen die vanaf 25 september gaan gelden.
KHN-voorzitter Robèr Willemsen: “Het is écht te veel gevraagd van ondernemers. De branche heeft een hele zware periode achter de rug en voor veel sectoren is er nog steeds geen tot nauwelijks perspectief. Ondertussen worden we ‘gebruikt’ om de vaccinatiegraad te verhogen en wordt het principe van gastvrijheid in haar ziel geraakt. Ondernemers worden gedwongen maatschappelijke discussies te voeren met gasten en dan worden ze ook nog eens gestraft met nare berichten en minder omzet. Wij hebben het kabinet vanochtend aangegeven dat deze situatie onmogelijk is. De cijfers gaan de goede kant op, dus laat ondernemers na anderhalf jaar gewoon weer volop ondernemen. Op z’n minst verwacht ik meer begrip vanuit Den Haag voor de onmogelijke situatie waar in hardwerkende horecaondernemers nu worden gebracht. Ik verwacht dan ook dat daar bij de handhaving rekening mee wordt gehouden.”
De problemen worden verergerd doordat de overheid haar zaakjes zelf niet op orde heeft. Veel ouderen hebben geen mobiel/computer, DigiD of printer. De telefoonlijn voor het kunnen opvragen van een papieren QR-code is overbelast. Dan is het de plicht van de overheid om zo snel mogelijk te voorzien in een alternatief, bijvoorbeeld dat (tijdelijk) ook de ‘gele boekjes en/of GGD-vaccinatiekaarten kunnen worden gebruikt. Diegenen die zich niet willen of kunnen laten vaccineren of niet beschikken over een herstelbewijs, zouden een test kunnen laten uitvoeren bij Testen voor Toegang. Echter bleek uit het Kamerdebat van vorige week en vanuit de organisatie zelf dat er grote vraagtekens worden geplaatst over de capaciteit en spreiding van voldoende testcapaciteit. Echt opschalen is waarschijnlijk pas mogelijk vanaf medio oktober. Het is dus heel reëel dat gasten lang moeten wachten of ver moeten rijden voor een testbewijs; een extra drempel voor gasten om de horeca te bezoeken.
Nu de sector opnieuw hard wordt getroffen en perspectief uitblijft, roept KHN het kabinet op de steunmaatregelen voor de horeca, voorlopig voort te zetten. KHN presenteerde twee weken geleden de KHN-steunbegroting waarin staat wat er nodig is om de branche – met de haven in zicht – door de crisis heen te helpen. De impact van de sluitingstijd van 00.00 uur op met name cafés, kroegen, clubs en discotheken is enorm. Een derde van de KHN-leden geeft aan dat ze financieel last hebben van die maatregel. De gemiddelde omzetdaling volgens deze groep ondernemers vergeleken met 2019 bedraagt 28%. KHN blijft dan ook pleiten voor het loslaten van de sluitingstijden voor de horeca. Als je als overheid invoering van een coronapas zo belangrijk vindt, dan is het niet uit te leggen waarom deze dan na middernacht niet meer zou werken.