Wat betekent Prinsjesdag 2024 voor jouw bedrijf?

Meer aandacht voor ondernemerschap

Het kabinet-Schoof zet een pragmatische koers uit met meer aandacht voor ondernemerschap, een beter ondernemersklimaat en minder regeldruk, wat wij als KHN toejuichen. In de troonrede werd benadrukt dat de overheid dienstbaarder moet worden en moet streven naar een omgeving waarin meer mogelijk is voor ondernemers. Beleid en regels moeten begrijpelijk, uitlegbaar en uitvoerbaar zijn en dit kan de horeca zeker ten goede komen. Veel van de aangekondigde plannen zijn nog niet volledig uitgewerkt, waardoor de concrete gevolgen voor de sector in sommige gevallen nog onduidelijk zijn.

Btw-plannen groot pijnpunt voor de horeca

Een groot pijnpunt blijft de eerder aangekondigde verhoging van de btw op logies en culturele goederen en diensten per 1 januari 2026. KHN zal zich de komende tijd inzetten om deze verhoging terug te draaien, onder andere via intensieve lobby tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen en de behandeling van het Belastingplan 2025. Zie hiervoor onze acties en lobby tegen de voorgenomen verhoging.

Eerste indruk

Hoewel het kabinet een positieve houding aanneemt richting ondernemerschap, blijft KHN alert op de verdere uitwerking van de plannen. De eerste indruk is gemengd: er zijn kansen op het gebied van regeldruk en ondernemingsklimaat, maar de btw-verhoging blijft een bedreiging voor onze branche.

In detail: wat betekent Prinsjesdag 2024 voor jouw bedrijf?

Hieronder lees je de belangrijkste punten uit de miljoenennota die relevant zijn voor de horeca, net als de voornaamste kwesties die de komende tijd zullen spelen.

Arbeid en werkgeverschap

Werkzekerheid

Het kabinet zet de plannen van het vorige kabinet voort om de arbeidswetgeving te hervormen. Dit omvat het uitwerken van wetgeving over:

• Meer zekerheid voor flexwerkers door oproepcontracten te beperken (meer vaste contracten en meer roosterzekerheid).

• Verduidelijking van de arbeidsrelatie: wanneer ben je een werknemer en wanneer een ZZP-er? Met nieuwe wetgeving per 2026 en handhaving door de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 om schijnzelfstandigheid tegen te gaan.

• Een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen (IB-ondernemers).
  

• Een crisisregeling om personeel te behouden tijdens een crisis (die buiten het reguliere ondernemersrisico ligt).

• de Mogelijkheid voor kleine en middelgrote werkgevers om na 1 jaar ziekte volledig in te zetten op re-integratie bij een andere werkgever (onder voorwaarden).

Vanaf 1 januari 2025 geldt een lager WW-tarief voor overwerk van werknemers met een vast contract van gemiddeld meer dan 30 uur per week, zodat werkgevers hen flexibeler kunnen inzetten.

Inkomenszekerheid

Het kabinet wil dat mensen meer te besteden krijgen. Er komt een extra tarief in de inkomstenbelasting en een verlaging van het tarief in de eerste schijf, met als tegenhanger een verlaging van de algemene heffingskorting. Ook start het kabinet met de hervorming van de sociale zekerheid, toeslagen en inkomstenbelasting, waarbij ook naar het minimumloon (WML) wordt gekeken. Het kabinet gaat een verkenning doen naar de hoogte van het jeugdloon, om een balans te vinden tussen bestaanszekerheid voor jongeren en het stimuleren van het volgen van onderwijs

Sociale zekerheid en verlof

Het kabinet wil het arbeidsongeschiktheidsstelsel verbeteren en vereenvoudigen, en werkt verschillende opties/varianten uit voor bezuinigingen op de WW, mogelijk door verkorting van de uitkeringsduur. De verlofregels (Wet arbeid en zorg) worden eveneens vereenvoudigd. Tot slot wil het kabinet vanaf 1 juli 2026 de compensatie van de transitievergoeding bij ontslag door langdurige arbeidsongeschiktheid alleen beschikbaar stellen voor kleine werkgevers (minder dan 25 werknemers).

Waardering KHN

We zijn tevreden dat er geen extra verhogingen van het WML (bovenop de reguliere verhogingen per 1 januari en 1 juli 2025) zijn aangekondigd en dat inkomenszekerheid breder wordt bekeken, inclusief het toeslagen- en belastingstelsel. Wel zijn we minder blij met een verkenning naar het jeugdloon, omdat de Horeca-cao al voorziet in passende vergoedingen.

We begrijpen de plannen voor arbeidswetgeving maar we maken ons zorgen over de beperking van oproepcontracten, omdat flexibiliteit cruciaal is in de horeca. Ook is een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering niet voor alle zelfstandigen noodzakelijk. We blijven de conceptwetsvoorstellen op deze onderwerpen kritisch volgen.

Het is goed dat goed dat de compensatieregeling voor de transitievergoeding bij langdurige ziekte en arbeidsongeschiktheid blijft bestaan voor kleine werkgevers, maar deze regeling is óók van groot belang voor (middel)grote werkgevers. Wij vinden het belangrijke dat deze compensatieregeling ook voor middelgrote en grote werkgevers blijft bestaan. Het doorbetalen van 2 jaar loon én het uitbetalen van een transitievergoeding is voor elke werkgever een zware last.

Arbeidsmarkt

De Nederlandse arbeidsmarkt is krap en zal dit blijven door vergrijzing en een stagnerend arbeidsaanbod. Het kabinet wil de arbeidsmarkt moderniseren door te focussen op de kwaliteit van werk, hogere productiviteit, duurzame arbeidsdeelname, en betere matching tussen werkzoekenden en werkgevers. Innovatie en arbeidsbesparende technologie spelen hierbij een belangrijke rol.

Waardering KHN

We ondersteunen het stimuleren van arbeidsbesparende technologie en innovatie om de productiviteit te verhogen. Onze hoop is dat deze maatregelen ook de horecasector zullen ondersteunen en niet alleen sectoren zoals zorg, onderwijs en techniek.

Onderwijs

Het kabinet erkent dat de onderwijskwaliteit onder druk staat en wil deze herstellen. Voor de horeca zijn de volgende punten relevant:

• Het kabinet zet maatregelen in om mbo-studenten specifiek op te leiden voor tekortsectoren zoals zorg en techniek.

• Er wordt een vooraankondiging gedaan dat de subsidie voor praktijkleren, die bedrijven compenseert voor het begeleiden van leerlingen, waarschijnlijk vanaf 2026 stapsgewijs wordt verminderd. Dit is echter nog een voornemen.

• Het kabinet stimuleert Leven Lang Ontwikkelen (LLO) en wil drempels voor deelname wegnemen. Dit doet het kabinet door inzichtelijk te maken welke vaardigheden nodig zijn in een baan en wat de toegevoegde waarde is van opleidingen.

• Verengelsing op hogescholen wordt beperkt en het aantal internationale studenten verminderd, met uitzonderingen voor tekortsectoren.

Waardering KHN

We vinden dat de horeca als strategische sector moet worden erkend en naast sectoren als techniek en zorg onderdeel moet zijn van het stimuleringsbeleid voor tekortsectoren. De horeca brengt als geen andere sector mensen bij elkaar en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van ons land. KHN is tegen een vermindering van de subsidie praktijkleren, omdat het bedrijfsleven veel bijdraagt aan het mbo. KHN ondersteunt de focus op een Leven Lang Ontwikkelen. We vrezen dat de beperking van internationale studenten de horeca economisch zal schaden, omdat deze studenten ook geld besteden in de horeca maar ook omdat ze als tijdelijke arbeidskrachten de personeelskrapte helpen verlichten.

Ondernemerschap

Ondernemingsklimaat

Het kabinet erkent de belangrijke rol van ondernemers en wil het ondernemingsklimaat verbeteren met de volgende maatregelen:

• Stabiel en voorspelbaar fiscaal beleid, bijvoorbeeld als het gaat om het reguliere vennootschapsbelastingtarief (vpb), een voldoende aantrekkelijke fiscale kenniswerkersregeling, de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) en de Innovatiebox.
• Lastenverlichting, zoals:
  

• Het terugdraaien van de verlaging van de mkb-winstvrijstelling.

• Het terugdraaien afschaffing inkoop eigen aandelen.

• De verlaging van de renteaftrekbeperking vpb naar 25%.

• Het terugdraaien van de verhoging van de CO2-heffing industrie en

• Het terugdraaien van de verhoging van de Energiebelasting.

• Betere toegang tot financiering via een (nog te ontwikkelen) Financieringshub voor mkb’ers.

• Het sluiten van een Pact Ondernemingsklimaat, samen met ondernemers, experts, sociale partners en de wetenschap, om het vertrouwen van ondernemers te versterken. Nog dit najaar organiseert het kabinet daarvoor een ondernemingsklimaattop.

Waardering KHN

We waarderen de hernieuwde aandacht voor ondernemers en ondernemerschap. Het terugdraaien van eerder aangekondigde lastenverzwaringen is positief maar was op zich al eerder bekend. Belangrijk is dat nieuw aangekondigd beleid zo snel mogelijk wordt omgezet in actie.

Regeldruk

Het kabinet wil de regeldruk voor ondernemers merkbaar verminderen met de volgende maatregelen:

• Meer bevoegdheden voor het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR), er komt een wettelijke verplichting om het ATR structureel en vroegtijdig te betrekken bij de voorbereiding van nieuwe regelgevingsvoorstellen.

• Geen nieuwe nationale koppen op Europees beleid en heroverweging van bestaande nationale koppen.

• Een reductieprogramma voor regeldruk, waarbij o.a. wordt gekeken naar werkgeversverplichtingen, ondernemersverplichtingen en sectorspecifiek verplichtingen.

• Overleg met toezichthouders en handhavers om regeldruk te verminderen.

• Aanscherping van de Bedrijfseffectentoets om structureel te kijken of mkb bij nieuwe nationale -en waar mogelijk Europese, regelgeving te ontzien.

Waardering KHN

KHN is positief over de kabinetsplannen ten aanzien van regeldruk, waarbij veel van onze eerdere suggesties zijn overgenomen. We zien vooral kansen in de aanpak van mkb-specifieke knelpunten die uit het MKB-indicatorbedrijvenonderzoek – waaraan wij actief hebben meegewerkt - naar voren zijn gekomen. Dit onderzoek wordt nu gebruikt om te kijken welke concrete acties kunnen worden ondernomen om die échte regeldruk te verminderen.

Duurzaamheid

Netcongestie

Het kabinet wil de netcongestie aanpakken en het elektriciteitsnet toekomstbestendig maken via het Landelijk Actieprogramma Netcongestie. Bedrijven en instellingen die nu tegen problemen aanlopen, worden ondersteund via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Wet- en regelgeving wordt waar nodig aangepast om besluitvorming en vergunningverlening te versnellen. Ook mensen met een kleine beurs en kleine ondernemers worden geholpen in de energietransitie.

Waardering KHN

Ook KHN ziet netcongestie als een groot probleem dat niet snel kan worden opgelost. Voor de horecaondernemers is het belangrijk dat door kortetermijnoplossingen de energie niet (nog) duurder wordt op de momenten dat zij energie nodig hebben. Samen met de overheid willen we onderzoeken hoe we de piekmomenten kunnen ontlasten.

Energiebelasting

De energierekening voor aardgas is de afgelopen jaren gestegen door de verhoging van de leveringstarieven, netbeheerskosten en energiebelastingtarieven. Het kabinet wil de energiebelasting op aardgas tot een verbruik van 170.000 m3 verlagen met 2,8 cent per m3 in 2025, oplopend naar 4,8 cent per m3 in 2030 (in prijspeil 2024) om ondernemers te ontlasten.

Waardering KHN

We zijn blij met de verlaging van de aardgasbelasting, gezien de uitdagingen rondom elektrificatie en netcongestie.

Zero emissie zones

Het kabinet vindt het belangrijk dat de binnensteden voor ondernemers bereikbaar blijven. Bezien wordt op welke manier het instellen van zero-emissiezones kan worden uitgesteld, onder andere om uitzonderingen voor bijvoorbeeld ondernemers landelijk te kunnen regelen (standaardiseren). Ze streven naar een uniform toegangsregime en bebording van deze zones, rekening houdend met ondernemers die gefaseerd overstappen op een elektrisch voertuig. De instelling van zero emissiezones blijft een gemeentelijk besluit. Eind 2024 maken ze hierover afspraken met partijen en leggen die vast in een nieuw convenant.

Waardering KHN

KHN maakt zich zorgen over de ingangsdata van emissie vrije zones, niet alle ondernemers en leveranciers zijn hier klaar voor. Elektrificeren is lastig vanwege de druk op het stroom net en de beschikbaarheid van laadpalen. We pleiten daarom voor het op orde brengen van het stroom netwerk (inclusief voldoende laadmogelijkheden), voldoende subsidies voor e-vrije transportmiddelen en eenduidige communicatie richting ondernemers. Pas dan kan je als gemeente betrouwbaar overgaan op een emissievrije zone.

Subsidie elektrische auto

Bij de Voorjaarsnota 2024 is besloten de motorrijtuigenbelasting (MRB) voor elektrische auto’s vanaf 2026 gelijk te trekken met benzineauto’s. De eerder geplande subsidie voor gebruikte elektrische auto’s is vanaf 2025 geschrapt om deze maatregel te bekostigen.

Waardering KHN

KHN betreurt het dat de subsidie op gebruikte elektrische auto's wordt geschrapt. Daarnaast hebben we te maken met een overvol elektriciteitsnetwerk. Elektrisch rijden wordt hier niet aantrekkelijker door. Dit bevordert niet het halen van de klimaatdoelstellingen en de invoering van de zero emissiezones.

Toerisme

Het woord 'toerisme’ komt in de begroting van het ministerie van Economische Zaken amper voor. Er is eigenlijk geen nationaal toeristisch beleid. En dat is raar want ‘toerisme’ is een omvangrijke en groeiende sector. De toeristische bestedingen in Nederland (door zowel binnenlandse als buitenlandse toeristen) zijn inmiddels opgelopen naar 105 miljard euro (2023): een groei van circa 15% t.o.v. 2022. Het aandeel van toerisme in de Nederlandse economie neemt daarmee dan ook toe, wat te zien is in de oplopende werkgelegenheid in de brede gastvrijheidssector. Helaas constateren we dat de ondersteuning van innovatie en verduurzaming in de gastvrijheidssector, evenals het belang dat eraan wordt besteed in de Miljoenennota 2025 en bredere plannen van het kabinet-Schoof, achterblijft.

Waardering KHN

De Nederlandse economie profiteert sterk van toerisme. KHN vindt dat de gastvrijheidssector meer aandacht en concrete investeringen (via een apart sectoraal fonds) verdient van de overheid, vooral op het gebied van digitalisering, innovatie en verduurzaming om de sector concurrerend en toekomstbestendig te houden.

Gezond en verantwoord

De regering streeft naar een gezonde generatie in 2040 en wil een gezondere leef- en schoolomgeving stimuleren. Daarom is het kabinet van plan de marketing van ongezonde producten gericht op kinderen en jongeren aan banden te leggen, waarbij rekening wordt gehouden met de regeldruk voor ondernemers.

Waardering KHN

KHN geeft de voorkeur aan zelfregulering door ondernemers, zoals bijvoorbeeld via het "fastservice manifest". Mocht wetgeving toch volgen, dan moet deze haalbaar en uitvoerbaar zijn zonder extra regeldruk.

Veiligheid

Digitale weerbaarheid

Cybersecurity & cybercrime. Het kabinet investeert structureel in de aanpak van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit.

Waardering KHN

We vinden het tegengaan van cybercrime belangrijk. Daarom werken we samen met onder meer het Digital Trust Center en Platform Veilig Ondernemen om cybercrime te bestrijden.

Ondermijnende criminaliteit

Ondermijning is een groeiend probleem waarbij criminelen legale bedrijven gebruiken voor illegale activiteiten, zoals via intimidatie, omkoping en geweld. Dit leidt tot crimineel geld in onroerend goed en bedrijven, wat een groot gevaar vormt voor de samenleving en rechtsstaat. Het kabinet ziet dit als een topprioriteit en wil de bevoegdheden van de politie uitbreiden om beter informatie te kunnen verzamelen over mogelijke grootschalige openbare ordeverstoringen.

Waardering KHN

We werken waar mogelijk samen met diverse instanties om ondermijnende criminaliteit tegen te gaan. Mochten hier wettelijke maatregelen op komen dan moeten deze wel haalbaar en uitvoerbaar zijn voor onze ondernemers. De regeldruk mag hierbij niet toenemen, de ‘goeden’ moeten niet onevenredig zwaar worden belast met regels die beoogd zijn om 'kwaden’ te treffen.

Aanpak van geweld

Geweldscriminaliteit heeft een grote impact op slachtoffers en op de samenleving. De geweldscriminaliteit is de afgelopen jaren toegenomen. Dit is een zorgelijke ontwikkeling. Agressie en geweld zijn niet acceptabel in onze samenleving. Het kabinet heeft de aanpak van geweld hoog op de agenda staan.

Waardering KHN

We nemen deel aan verschillende overleggen om dit toenemende fenomeen tegen te gaan. Daarnaast lichten we onze leden voor en bieden we agressietrainingen aan.

Fotocredits: Jitske Nap.